Defter-i Kebir ( Büyük Defter )

Defter-i Kebir(Büyük Defter)

Yevmiye defterine maddeler halinde yapılan kayıtlar daha sonra buradan büyük deftere geçirilir. Büyük defterde, hesaplar bir tasnife, sınıflandırmaya tabi tutulurlar. Yevmiye defterine maddeler halinde kaydedilen tüm hesaplar, defteri kebirde O hesaplar için ayrılan sayfaya kaydedilir. Yevmiye defterinde borçlandırılan hesap, defteri kebirde de borçlu tarafa, yevmiye defterinde alacaklandırılan hesap ise defteri kebirde de alacaklı tarafa kaydedilir. Defteri kebirin sekli asagıdaki gibidir;
Büyük Defter, yevmiye defterine kaydedilmiş olan işlemleri buradan alarak sitemli bir şekilde hesaplara dağıtan ve düzenli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. (TTK Madde 71, VUK Madde 184)
Büyük defter muhasebenin sınıflandırma fonksiyonunu yerine getiren defterdir. Büyük defterlerden elde edilen rakamlar diğer muhasebe dokümanları için birer kaynak niteliği de taşır. Dolayısıyla büyük defter kayıtlarının muhasebenin sağlıklı yürümesi açısından tutulmasının gerekliliği gayet açıktır. Teknolojinin de yardımı ile büyük defterler, tutulması kolay, işlevli defter halini almıştır.
Büyük defterdeki hesabın en az aşağıdaki özellikleri taşıması zorunludur, (VUK
Md.69, Md.182)
<<< Hesap ismi
<<< Yevmiye defteri tarihi,
<<< YevmiyBorçlu ve alacaklı tutarlar,
<<< Açıklamae defteri madde numarası,

Düzenlenmiş Defteri Kebir Örneği:

KASA HESABI
BORÇ ALACAK
Tarih
No
Açıklama
Lira
Tarih
No
Açıklama
Lira
1.1.1982
15.1.1982
1
4
Sermaye olarak yatırılan
Mal bedeli olarak tahsil olunan
250.000
15.000
5.1.1982
10.1.1982
2
3
Mal bedeli olarak ödenen
Demirbaş bedeli olarak ödenen
120.000
5.000
Muhasebe uygulamalarında kolaylık sağlamak için aşağıdaki şekil benimsenmiştir.

Günümüzde teknolojik gelişmeler nedeniyle defter kayıtları bilgisayar ortamında yapıldığından yazma işlemleri de bilgisayar yazıcıları aracılığıyla yapılmaktadır. Bilgisayar, işlemlerin yapılış sırasını, tarih ve yevmiye numarasını doğru bir şekilde aktarma, olabilecek hataları da zamanında çözümleme gibi kolaylıklar getirmiştir.
Yevmiye defterine kaydedilen her işlem mutlaka defteri kebire aktarılması gerekir. Bilgisayarlı muhasebe uygulamalarında muhasebe fişlerine kayıt yapılmakta, veritabanı sayesinde işlemler bu fişlerden yevmiye defterine, defteri kebire ve temel mali tablolara otomatik olarak kaydedilmektedir.
Yevmiye defterine yapılan işlemin defteri kebire nasıl aktarıldığını görelim:
Örnek: OKUYUCU Ticaret işletmesi 15/03/2009 tarihinde 5000 TL nakit sermaye ile işe başlamıştır.
Yevmiye (Günlük Defter)Kaydı:
1
------------------15/03/2009 ----------
100 Kasa Hesabı
500 Sermaye Hesabı
Sermaye olarak konulan.....
Borç
5000

Alacak

5000


Defteri Kebir(Büyük Defter) Kaydı:
Yevmiye defterine baktığımızda, 100 Kasa hesabının 100 TL borçlandığını görüyoruz. Borç kısmında 5000 TL yazılmıştır. Defteri kebire aktarılmasını kolaylaştırmak için kırmızı renkte gösterilmiştir. Uygulamada bu şekilde renkli gösterilmemektedir. Defteri kebirde de aşağıdaki şekilde defteri kebirin sol kısmı ,, yevmiye defterinin borç kısmına eşittir. 5000 TL yazılmıştır.
Yevmiye defterinde tüm hesaplar yer alırken, defteri kebirde her hesap için defteri kebir hesabı açılır.

Borc 100- Kasa Hesabı Alacak

5000

Borc 500-Sermaye Hesabı Alacak

5000