Ormanda tabi olarak yetişen, toprak seviyesinden itibaren dallana özelliği gösteren, en fazla 5 metre boya ulaşabilen, ağaçtan daha küçük uzun ömürlü odunsu bitkilere çalı adı verilir.
Çalıları ağaçlardan ayıran temel özellikler, ağaçların tersine ana gövdelerinin bir*den fazla olması ve dallanmanın toprağa yakın düzeylerden başlamasıdır. Ayrıca çalı*larda, bitkinin tacını oluşturan ve yukarı doğru büyümesini sağlayan tepe sürgünü de bulunmaz. Çokyıllık oldukları için çalıların gövdeleri her yıl kuruyup çürümez.
Bütün bu ayırt edici özelliklerine karşın çalı ve ağaç ayrımı çok belirgin değildir. Koşullar değiştiğinde ağaçlar çalılaşabileceği gibi, çalı*lar da uygun koşullarda ağaç görünümü alabi*lir. Bazı bitkilerin hem çalı hem de ağaç biçimleri vardır. Örneğin, manolyanın bazı türleri çalı, bazı türleri de ağaç özellikleri gösterir.
Çalılar orman ve korulardaki ağaçların altında, çalı örtüsü denen bir bitki katmanı oluştururlar. Çalı örtüsü yaban hayvanlarına barınak ve besin sağladığı gibi, yeni yetişen ağaç fidanlarını da yaşamlarının ilk birkaç yılında sert rüzgârlardan ve kötü hava koşul*larından korur. Kurak yörelerdeki dağ ya*maçlarında ve yükseltilerde bitki örtüsünün büyük bölümünü çalılar oluşturur. Akdeniz çevresiyle yazları uzun ve kurak geçen benzer yörelerin çalılık alanlarına maki denir.
Çalılar çiçekleri, meyveleri ve yaprakları için park ve bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılır. Özellikle yeşil alanların kış mevsi*mindeki çıplak görüntüsüne biraz canlılık katmaları açısından çalılar çok değerlidir. Çalı tipi bitkiler kolay yetişir; ancak iyi sonuç elde edilebilmesi için dikkatle budanmaları, yeni sürgün gelişimini güçlendirmek için yaş*lanan gövdelerin kesilmesi gerekir. Çalılar da öteki bitkiler gibi beslenmek zorunda oldu*ğundan, ara sıra gübrelemeyi de unutmamalı*dır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
ders,plan,proje,performans,ödev