T.c. Inkılap Tarihi Ve Atatürkçülük

III. Selim Devri Islahatları (1789-1807)


Açık düşünceli ileri görüşlü ve yenilik taraftarı bir insan olan III.Selim yapılan savaşlarda yeniçerilerin yetersizliğini anlamıştır.
a-III.Selim yaptığı bütün ıslahatlara Nizam-ı Cedit (Yeni düzen) denir. Nizam-ı Cedit aynı zamanda kurulan ocağında adıdır.
b-Bu ocağın masraflarını karşılamak üzere İrad-ı Cedit adında bir hazine kuruldu.
c-Ocağın eğitimi için Fransa’dan subaylar getirildi. Selimiye kışlası kuruldu.
d-Dış siyasete önem verildi. Sürekli büyükelçilikler açıldı.
e-Yabancı dil öğrenimine ve kültür hareketlerine önem verildi.
üIslahatları bazı çevrelerce iyi karşılanmayan III.Selim, Kabakçı Mustafa İsyanı sonunda tahttan indirildi. (1807) IV. Mustafa padişah oldu.

Islahat Hareketleri



II.Mahmut Devri Islahatları


Alemdar Mustafa Paşa, Anadolu ve Rumeli’de devlet aleyhine güç ve saygınlık kazanan Ayanları İstanbul’a çağırarak 1808’te Senedi İttifak sözleşmesini imzalamıştır. Bu senet uygulanamamıştır.
Asker alanda Nizam-ı Cedit yerine Sekban-ı Cedit ordusunu kurdu.
II.Mahmut Eşkinci Ocağını kurdu. Yine yeniçeriler isyan edince halkın ve ulema sınıfının da desteğiyle yayınlanan bir hattı hümayunla tüm ülkede Yeniçeri Ocağını kaldırdı (1926).

Dönemin ıslahatları:
1-Asakir-i Mansure-i Muhammediye adında yeni bir ordu kurdu.
2-Sadece Deniz Mühendishanesi mezunlarının kaptan olması kararlaştırıldı.
3-Divan örgütü kaldırılarak bakanlıklar kuruldu.
4-Müsadere sistemi kaldırıldı.
5-Posta ve karantina örgütü kuruldu.
6-Askeri amaçlı ilk nüfus sayımı yapıldı.
7-Memurlar için kıyafet zorunluluğu getirildi.
8-Padişah portreleri devlet dairelerine asılmaya başlandı.
9-Medreselerin yanında çağdaş eğitim veren okullar açıldı. İlköğretim zorunlu oldu. Rüştüye (ortaokul) gibi orta dereceli okullar açıldı.
10-Memur yetiştirmek amacıyla Mekteb-i Maarif-i Adliye, Harp okulu, Tıp okulu gibi okullar açıldı.
11-1821’de Tercüme odası adı ile ilk yabancı dil okulu açıldı.
12-Eğitim amacıyla Avrupa’ya ilk kez öğrenci gönderildi.
13-İlk resmi gazete Takvim-i Vakayi çıkarıldı.
14-Çuha fabrikası kurulmaya çalışıldı.
15-II.Mahmut ülkeyi tanımak amacıyla yurt gezisine çıkan ilk padişahtır.




Tanzimat Devri (1839-1876)

Ayasofya - Ayasofya Tarihçe, Yapımı, mimari

Ayasofya
Dünyanin 8.harikalarindan birisi sayilan Ayasofya, Sanat Tarihi ve mimarlik dünyasinin 1 numarali yapisi hüviyetindedir. Bu yasta ve bu ebatta zamanimiza gelebilmis ender eserlerdendir. Orijinal adi Hagia Sofia olan, Türklerin Ayasofya dedikleri yapi yanlis bir sekilde, Saint Sofia olarak bilinir.

Kubbe insaati Roma mimarisi tarafindan gelistirilmistir, Bazilika plani da eski devirlerden beri tatbik edilmekte idi. Yuvarlak yapilarin üzerleri çok büyük ölçüde kubbe ile örtülebilmisti.

Ayasofya bir 6yy. Bizans devri eseri olmakla beraber, ön misali olmayan, sonraki devirlerde de taklit edilmeyen Roma mimari gelenegine li bir “Deneme” dir.
Ayasofya her devirde hazineler dolusu sarflar yapilarak ayakta tutulabilmistir. Türk’lerin sehri 1453 yilinda fethetmeleri, harap durumdaki Ayasofya’nin derhal camiye çevrilerek kurtarilmasina sebep olmustur. Türk mimari Koca Sinan’in 16.yy.da ekledigi payanda duvarlari, 19. yy. ortasinda Mimar Fossati kardeslerin ve 1930’dan itibaren yapilan diger restorasyonlar ve kubbenin demir kusak ile çevrilmesi önemli tamirlerdi. 2000 li yillarin restorasyonlari, mevcut madeni portatif iskele ile daha seri yapilabilecektir. Ayasofya 916 yil bas kilise ve 477 yil cami olarak, ayni tanriya inanan 2 degisik dinin hizmetinde olduktan sonra Atatürk’ün emri ile müze yapilmistir. 1930-1935 yillari arasinda ortaya çikartilip temizlenen bir kisim mozaikler Bizans'in önemli sanat eserleri arasinda yer alirlar.



Ayasofya (Yunanca: Αγιά Σοφιά, tam adı: Ναός τῆς Ἁγίας τοῦ Θεοῦ Σοφίας, Latince: Sancta Sophia ya da Sancta Sapientia),

Tükenmez Kalem Nasıl Çalışır

Tükenmez Kalem Nasıl Çalışır

Çoğumuz zannederiz ki, hayatımızın bir parçası olan tükenmez kalem son yılların bir icadıdır. Halbuki tükenmez kalemin ilk modeli 1880 yıllarında ortaya çıkmıştır.

Söyle Nasıl? ‘da bu sefer sizlere bir tükenmez kalemin yapısını ve nasıl çalıştığını anlatmaya çalışacağım. Birazcıkta tarihçesinden bahsetsem fena olmaz değil mi?






NASIL ÇALIŞIR?
Tükenmez kalem mürekkep dolu bir tüp ile (genellikle ince plastik bir tüp) bunun ucuna monte edilmiş bir bilyeden oluşur. Bilye kalemin ucundaki sokete sıkıca oturmuştur. Bilye sadece kağıdın üstüne akacak kadar mürekkebin akmasına izin verir.

Tükenmez kalem kağıt üstünde hareket ettikçe, bilye yuvası içinde döner. Bu dönme ile tüpten aldığı mürekkebi kağıdın üstüne taşır. Böylelikle istediğinizi yazmış olursunuz (veya çizmiş). Tükenmez kalemin mürekkebi, dolmakalem mürekkebinden farklıdır. Daha kıvamlı bir mürekkep olup, boyama gücünü artırıcı, kayganlaştırıcı, koyulaştırıcı ve kurutucu maddelerle takviye edilmiştir.

Pusula - Pusula Nedir - Pusula hakkında Bilgi

Yüzyıllardan beri kaşiflerin, gezginlerin, gemicilerin, dağcıların yönlerini bulmada en büyük yardımcısı ne olmuştur acaba? Biraz düşününce cevabı hemen bulabilirsiniz. Tabii ki PUSULA .....! Bu müthiş aletin insanlık tarihindeki yeri yadsınamaz değil mi?

Söyle Nasılda bu sefer pusulayı inceleyeceğiz. Pusula nedir, nasıl çalışır, nerelerde ve nasıl kullanılır. Hadi hep beraber bu soruların yanıtınıi bulmak için turumuza başlayalım.
Pusula Nedir?
Basitçe pusula, belli bir eksen etrafında serbestçe dönecek şekilde yapılmış küçük bir mıknatıs çubuğudur. Pekiiii, nedir bu mıknatıs çubugun özelliği?
Her mıknatısın bir kuzey ucu, bir de güney ucu vardır. Eğer iki mıknatıs serbestçe salınacak şekilde yanyana asılırsa, birinin kuzey ucu diğerinin güney ucunu çekecek şekilde dengeye gelirler.
İşte pusulanın çalışma prensibi de budur. Pusulanın mıknatıs çubuğu dünyamızın manyetik kuzeyi tarafından çekilmektedir. Bu yüzden dünyanın neresinde olursak olalım pusulamızın N yazılı ve kırmızıi renkli ucu daima dünyamızın manyetik kuzeyini gösterecektir.

Manyetik Sapma, Manyetik Kuzey, Coğrafi Kuzey Nedir?

Pusulamızın gösterdiği kuzey her zaman manyetik kuzeydir ve bu gerçek coğrafi kuzeyden birkaç derece farklıdır. Bu farklılığın adı ‘’Manyetik Sapma’’dır. Bu sapma, bölgeden bölgeye farklılık gösterir. Bu farklılıkta haritalarda gösterilmektedir.
Pusula Çeşitleri Nelerdir?

Antifriz Nedir - Antifriz Nasıl Çalışır

Antifriz kelimesi çoğunuza otomobilleri çağrıştırdı değil mi? Yanılmadınız tabi ki. Otomobillerin bakım zamanlarında , özellikle kış bakımlarında kontrol edilmesi gerekenlerin başında geliyor antifrizler.

Bu yazımızda antifrizlerle ilgili olarak sizleri bilgilendirmek istiyoruz. Tabi bu arada otomobillerden ve motorlardan da biraz bahsedeceğiz. 

MOTORLARDA SOĞUTMA SİSTEMLERİ NEDİR? Konunun başında antifriz kelimesinin anlamını söylemek istiyorum. Kökeni İngilizce "antifreeze" olan kelime Türkçe'ye "donmayı önleyici" olarak çevrilebilir. Buradan da anlaşılacağı gibi antifrizler içten yanmalı motorlarda, soğutma sistemiyle ilgili olarak görev yaparlar. (İçten yanmalı motorlarla ilgili olarak benzinli ve dizel motor sayfalarımıza bakabilirsiniz)
Araç motorlarının hepsi içten yanmalı motorlardır. (Elektrik veya güneş enerjisiyle çalışanlar hariç) Yakıt motorun içinde yandıkça bir enerji açığa çıkar. Bu enerjinin bir kısmı hareket enerjisine bir kısmı ise ısı enerjisine dönüşür. Burada ortaya çıkan sıcaklık motorların 1600 dereceye (C) kadar ısınmalarına sebep olabilir. Fakat bu yüksek sıcaklıklar motorların çalışması için elverişli değildirler. Aşırı ısınma sonucu motorun içindeki yağ tabakası işlevini yitirir ve görev yapamaz hale gelir. Bu da motor parçalarının hasar görmesi demektir.
İşte bu yüzden motorların aşırı ısınmalarını önlemek için soğutma sistemleri geliştirilmiştir. Şimdi soğutma sistemlerine göre motor çeşitlerine bir göz atalım.
Su Soğutmalı Motorlar:

Bu tip motorlarda motor bloğunun çevresi su gömleği denilen odacıklarla çevrelenmiştir.

Ampul Nasıl Çalışır?

Işık sistemlerinin icadından önce, güneş battıktan sonraki ışık ihtiyacı insanlar için büyük bir sorun olsa gerekti. Tabi ki mumlar, meşaleler, gaz lambaları gibi ilkel ışık sistemleri kullanılıyordu. Ama sizi o yıllara götürseler herhalde ampulsüz bir dünyaya pek de sabredemezdiniz. Ampulün icat edilmesinden bugüne ışık sistemleri çok değişti. Desem ki size ampuller pek değişmedi. Çokta yalan söylemiş olmam galiba.

Bu yazımda en basit ışık sistemi olan ampulleri anlatmaya çalışacağım. Fakat benim anlatacağım, hepimizin evinde bulunan klasik akkor telli ampuller. Ampullere çok daha yakından bakmak isterseniz devam edin! 

NASIL ÇALIŞIR?

Telgraf Nasıl Çalışır?

Fazla söze gerek yok. Telgraf kiminiz için bir nostalji artık. Günümüz iletişim teknolojisinin yanında telgraf sözü artık bizlere geçmişi hatırlatıyor galiba. Fazla değil, 100-130 sene öncesine gittiğinizi hayal edin. Şehirleri, insanları birbirine bağlayan yegane iletişim aracının telgraf olduğu bir zaman bu. Ne internet, ne televizyon ne de telefon var. Tabi ki o zamanlar mektuplar da bir iletişim aracıydı, ama telgraf ilk elektrik akımıyla çalışan iletişim aracı olarak tarihte yerini almıştır.

Telgrafları anlatacağım bu sefer. Telgraf tarihçesi ve Mors alfabesi hakkında bilgi vermeye çalışacağım.

TELGRAFIN TARİHÇESİ
Telgraf elektrik akımını kullanan ilk haberleşme aracı olması ile önem kazanır. O zamanlarda, haberleşmek için telgrafa alternatif sadece mektuptu.
1830 lu yıllarda elektrikle haberleşme sistemi için gerekli tüm öğeler hazırdı: Elektrik akımı, manyetizma ve elektromanyetizma. Şimdi tüm bunları birilerinin birleştirip, haberleşmeyi sağlayacak sistemi geliştirmesi gerekiyordu.
1830 yılında Amerikalı Joseph Henry (1797-1878), elektrik akımını teller vasıtasıyla uzaklara taşıyıp, oradaki bir zili çalıştırdı. Zil bir elektromıknatısa bağlıydı. Bu elektrikli telgrafın doğuşuydu.
1832 yılında Amerikalı ressam Samuel Morse, bir yolculuk sırasında kendisine elektro mıknatıstan söz eden bir yolcuyla tanışmıştı. Telgraf üstünde zaten çalışmaları olan Morse, bu sefer elektro mıknatıslı telgraf için çalışmaya başladı.
1835 yılında, Morse ilk elektromıknatıslı telgrafını yaptı. O telgrafta bulunan elektromıknatısa başlı bir kalem vardı. Bu kalem kağıt bir şerit üzerine elektro mıknatıstan aldığı hareketle zig zag çizgiler çiziyordu. Bu sistem pek başarılı değildi.

Samuel Morse (1791-1872)

Daha sonra Morse ve yardımcısı Vail bunu geliştirdiler. Nokta ve çizgilerden oluşan bir kodlama sistemi ortaya çıkardılar. Bu kodlama sistemi, daha sonra tüm dünyada kabul gören Mors alfabesiydi.
O yıllarda telgraf en popüler iletişim aracı oldu. İlk telgraf hattı ise 1843 yılında Washington, D.C. ile Baltimore, Maryland arasına çekildi. 

NASIL ÇALIŞIR?